Danh Mục Bài Viết
Trong các thiết bị chiếu sáng, người ta hay quan tâm đến các thông số phổ biến như chỉ số quang thông. Hiệu suất của đèn nhưng lại bỏ qua một chỉ số rất quan trọng như CRI. CRI cũng hay bị nhầm lẫn với thông số Ra. Vậy CRI được định nghĩa như thế nào? Làm thế nào để phân biệt CRI và Ra? DAXINCO sẽ chia sẻ với các bạn qua bài viết sau.
Tổng quan về CRI
CRI là gì?
CRI (Color Rendering Index) có nghĩa là chỉ số hoàn màu, là thông số thể hiện chất lượng sáng của đèn. Chỉ độ trung thực của màu sắc các vật khi được một nguồn sáng chiếu qua. Chỉ số hoàn màu là một yếu tố rất quan trọng trong lĩnh vực các thiết bị đèn chiếu sáng. Nắm rõ định nghĩa của CRI sẽ giúp bạn phân biệt CRI và Ra.
Các màu trên giúp bạn xác định được ánh sáng có độ trung thực như ánh sáng tự nhiên của mặt trời vào ban ngày không và phụ thuộc vào nhiệt độ màu. Điểm số TCS gọi là Ri (R là Rendering Score – điểm kết xuất, i là số chỉ số TCS).
CRI chung
CRI chung là một chỉ số được tính bằng giá trị trung bình của các giá trị từ R1 đến R8. Thường được gọi là Ra (R là điểm kết xuất, a là average – trung bình).
Để tính toán Ra, chỉ có thể sử dụng các chỉ số từ R1 đến R8, R9 đến R15 không được sử dụng. Hiểu được cách tính này sẽ giúp ích rất nhiều trong việc phân biệt CRI và Ra.
CRI mở rộng
Như đã đề cập từ trước, các chỉ số từ R9 đến R15 không được dùng để tính Ra. Tuy nhiên, có một thông số để tính giá trị trung bình từ R1 đến R14 gọi là Re (e là viết tắt của extended – mở rộng). CRI mở rộng là một biểu tượng nắm bắt được sự ảnh hưởng của các màu bão hòa mà CRI chung không làm được.
Thông thường, người ta sẽ xem xét đến từng CRI cụ thể và CRI mở rộng khi lựa chọn thiết bị đèn chiếu sáng phù hợp với môi trường sử dụng.
Phân biệt CRI là Ra
Việc phân biệt CRI và Ra là rất dễ dàng. Như DAXINCO đã chia sẻ. CRI là chỉ số hoàn màu chỉ độ trung thực của ánh sáng khi chiếu qua các vật, trong khi Ra chỉ là một biểu tượng trong công thức dùng để tính toán CRI chung. Là giá trị trung bình của các chỉ số từ R1 đến R8.
Phân loại các cấp độ của CRI
Bên cạnh phân biệt CRI và Ra, việc phân loại các cấp độ của chỉ số hoàn màu CRI cũng giúp ích rất nhiều trong công việc. Người ta phân loại CRI thành 5 nhóm để có thể dễ dàng ứng dụng chúng trong các môi trường làm việc:
Bảng phân loại nhóm CRI
Loại nhóm |
CRI |
Khu vực ứng dụng |
Nhóm 1A |
CRI>90 |
Ánh sáng có chỉ số CRI nằm trong khoảng này được dùng trong các khu kiểm tra chất lượng bản in, các studio, khu pha chế sơn,… những nơi đòi hỏi cao về độ trung thực của màu sắc các vật. |
Nhóm 1B |
80<CRI<90 |
Nhóm CRI này được ứng dụng trong nhà kho, sân chơi, sân vận động,…
|
Nhóm 2 |
60<Cri<80 |
Nhóm CRI này được ứng dụng trong nhà kho, sân chơi, sân vận động,…
|
Nhóm 3 |
40<Cri<60 |
Các thiết bị đèn có CRI trong khoảng này được dùng làm ánh sáng trong các sân, bãi công cộng, làm đèn đường,… |
Nhóm 4 |
20<Cri<40 |
Những không gian chỉ cần được chiếu sáng là được. Không đòi hỏi nhiều về màu sắc của các vật sẽ được áp dụng các thiết bị đèn có chỉ số CRI ở trong khoảng này. |
Cách để nhận biết độ cao thấp của chỉ số CRI
Cách duy nhất để ước lượng chỉ số hoàn màu CRI là dựa vào việc quan sát bằng mắt thường. Bởi hiện nay, chỉ những phòng nghiên cứu và thí nghiệm (Quatest 3) mới có đủ chuyên môn và trang thiết bị để đo lường chính xác độ trung thực của ánh sáng.
Ánh sáng có chỉ số hoàn màu CRI là 100 và được lấy làm chuẩn là ánh sáng mặt trời vào ban ngày. Thông qua đó, để nhận biết độ cao thấp của chỉ số CRI trong các thiết bị đèn chiếu sáng mà bạn sở hữu. Hãy so sánh màu của các đồ vật được ánh sáng mặt trời chiếu qua và màu của vật khi được đèn chiếu qua. Nếu như không có sự khác biệt về màu sắc của vật qua 2 nguồn sáng này. Hoặc khác biệt nhỏ đến mức không thể phân biệt được. Thiết bị đèn mà bạn sử dụng có chỉ số CRI cao. Ngược lại, nếu dễ dàng nhận ra sự khác biệt về màu sắc của vật bị ngả màu hoặc bị nhạt đi nghĩa là chỉ số CRI rất thấp.
Tổng kết
Chỉ số hoàn màu CRI là một thông số rất quan trọng trong các thiết bị đèn led chiếu sáng ngày nay, bên cạnh chỉ số quang thông, năng suất và hiệu suất phát sáng. Bên cạnh đó, việc phân biệt CRI và Ra cũng là điều đáng được lưu ý. Hy vọng những chia sẻ trên của DAXINCO sẽ giúp bạn ứng dụng chính xác chỉ số CRI vào môi trường học tập và làm việc.